It-tfal: ħtieġa għall-magna ekonomika?

Daqs tletin sena ilu kienet ħaġa minn ewl id-dinja li meta tiżżewweġ ma ddumx snin twal biex tkabbar il-familja. Li ġġib tarbija fid-dinja kien, f’ċirkostanzi normali, mument ta’ ferħ kbir.

Malta għandha l-iżjed rata ta’ fertilità baxxa fl-UE. Ritratt: Matthew Mirabelli/Times of Malta

Nista’ ngħid li konna ġenerazzjoni ta’ żgħażagħ privileġġjati – sidien ta’ djarna, ftit dejn li jitħallas ferm qabel naslu għall-pensjoni, u allura, meta tikber il-familja konna nistgħu nkampaw. Ma kienx isir mingħajr sagrifiċċju min-naħa tagħna. Djarna konna nimlewhom bil-mod matul is-snin, u s-safra fis-sena, jekk kienet issir, kienet tkun il-premju ta’ sena tfaddil.

Konna l-ewwel ġenerazzjoni li fiha ħafna nisa baqgħu jaħdmu wara li kellhom it-tfal... u ħafna minna kellna l-privileġġ doppju li stajna nħallu t-tfal man-nanniet. U kien hemm min għażel li jirreżenja, għax anke bil-pagi baxxi li kellna, konna nistgħu ngħixu aħjar milli tgħix illum. Ovvjament kulħadd kellu l-istorja tiegħu u wisq probabbli din l-istampa li qed inpenġi ma kinitx ir-realtà li għex kulħadd, iżda kienet realtà pjuttost komuni fost il-klassijiet soċjali kollha.

Illum ngħixu f’dinja mod ieħor. Biex tkun sid ta’ darek tintrabat tħallas id-dejn sa ma tispiċċa bil-pensjoni... jekk il-banek isellfuk. Il-pagi m’għolewx bl-istess rata li għola l-bini, l-ikel, u l-bqija.

Allura, anke jekk tissellef, parti sostanzjali mill-paga tispiċċa lura għand il-bank. B’dak li jibqa’ trid tgħaddi sa ma tasal paga oħra. L-għarbiel tal-bank tant sar għandu toqob żgħar, li ħafna jispiċċaw ma jistgħux jissellfu, jew jistgħu jissellfu somom li mhux biżżejjed biex ikopru mqar depożitu fuq post. Jekk ma jirnexxilekx tiddejjen biex tixtri, tispiċċa jew tikri jew inkella tibqa’ fid-dar tal-ġenituri.

F’dan il-kuntest ħafna żgħażagħ qed jagħżlu li ma jkollhomx tfal; għax x’jiswa li ġġib tarbija fid-dinja u trid tħalliha c-childcare sas-sitta ta’ filgħaxija? Għaliex uliedek għandhom jitrabbew minn ħaddieħor? Issib min jgħid li ż-żgħażagħ egoisti, moħħhom biss biex igawdu. Jien ngħid li ma jixtiequx iġibu tfal meta ma jistgħux ituhom ħajja li tixirqilhom.

It-tfal ifissru impenn sħiħ għall-ġenituri li jixtiequ jrabbu b’mod xieraq. Kontra ta’ dak li jaħsbu wħud, hemm differenza kbira bejn trabbi kelb jew qattus u trabbi tarbija, u llum anke biex trabbi annimal trid tkun tgħix f’ammont ta’ privileġġ, għax l-ikel u l-ispiża tal-veterinarju mhumiex ċajta. Aħseb u ara t-tfal, li għandhom bżonnijiet bil-bosta ikbar minn ta’ kelb.

Dawk il-koppji li ddeċidew li jkollhom it-tfal, li baqgħu jaħdmu u jieħdu t-tfal ic-childcare u Klabb 3-13, mhumiex jitqiesu bħala xi ġenituri tajbin lanqas. Dawn il-ġenituri, li jippruvaw ilaħħqu ma’ dak li titfagħlom il-ħajja – xogħol, qadi, ġiri bit-tfal għall-attivitajiet extra kurrikulari – u li jispċċaw eżawsti wara ġurnata bla waqfien, sfortunatament jiġu wkoll iġġudikati bħala mhux iddedikati biżżejjed għall-uliedhom.

Jew għax ċemplulhom mill-iskola li t-tfal morda u ma marrux l-iskola jiġbruhom f’farka ta’ sekonda, jew għax joħduhom il-breakfast club għax iqajmuhom kmieni wisq, jew imorru għalihom fis-sitta ta’ filgħaxija u allura jkunu ilhom ġurnata l-iskola.

Qisu n-nuqqas ta’ bilanċ fit-trobbija ta’ wliedhom hu xi tort tagħhom. Barra minn hekk, inqisuhom ġenituri li ma jimpurtahomx mill-edukazzjoni ta’ uliedhom, għax ma jlaħħqux ma’ dak kollu li hu mistenni minnhom mill-iskola – xi proġett, tfittxija għall-istampi, qari mat-tfal u elf ħaġa oħra.

Iżda n-narrattiva tmur lilhinn mit-trobbija tat-tfal. Nirċievu bosta messaġġi kunfliġġenti – filwaqt li jgħidulna li hemm bżonn li tiżdied ir-rata tat-twelid, KPMG tgħid li l-maġġoranza tal-Maltin jgħixu f’postijiet ikbar meta mqabbla mal-bqija tal-Ewropej.

Qalu wkoll li b’akkomodazzjoni iżgħar, il-prezzijiet tal-bini jorħsu. Din qalitha l-Malta Developers Association, dak iż-żmien immexxija minn Sandro Chetcuti, (li inċidentalment iħoss li dak li jgħodd għall-bqija tal-poplu ma jgħoddx għalih). L-ewwel nett, iżgħar mill-appartamenti li qed jinbdew bħalissa diffiċli timmaġina. Kemm jorħsu jekk jiċkienu hi ipoteżi li qajla xi ħadd tinżillu.

It-tieni, il-pajjiżi Ewropej tassew ikollhom djar u appartamenti żgħar, imma kif joħorġu mill-bieb għandhom parks mimlijin siġar fejn imorru jirrilassaw u jieħdu lil uliedhom, xi ħaġa li ma jidhirx li qatt se jkollna.

Onestament, ma nimmaġinanix inrabbi xi tliet itfal fl-appartamenti klawstrofobiċi li ssib tixtri llum. Kull min għandu t-tfal japprezza l-importanza tal-ispazju għall-iżvilupp san u għas-saħħa mentali. Ma tistax tqabbel żewġ realtajiet meta l-kuntesti huma differenti.

Il-bnedmin qed jiġu bil-mod il-mod imneżżgħin mill-umanità tagħhom u jitqiesu biss bħala rota żgħira fil-magna tal-ekonomija, anonimi, ħajjithom iddettata mill-ħtiġijiet ta’ din il-magna.

Għal bosta, lanqas il-privileġġ li tgawdi l-familja m’għad baqa’. Ic-childcare u l-Klabb 3-16 mhumiex family friendly measures, imma economy friendly measures. Kieku tassew inpoġġu l-familja l-ewwel, innaqqsu l-ħin tax-xogħol, u l-bżonn li trid taħdem b’ilsienek barra biex tlaħħaq mal-ħajja. Meta naslu hemm, imbagħad, forsi tibda tiżdied ir-rata tat-twelid.